نشست سران گروه 20 که در پایان هفته آینده در دهلی‌نو برگزار خواهد شد، به احتمال زیاد صندلی‌های خالی زیادی خواهد داشت. روز گذشته مقامات چین به این موضوع اشاره کردند که رئیس‌جمهور شی جین‌پینگ در این کنفرانس کلیدی ژئوپلیتیک شرکت نخواهد کرد. در عوض لی کیانگ نخست‌وزیر چین به جای او به عنوان نماینده پکن حضور خواهد داشت. اتفاقی که اگر روی دهد، این اولین باری خواهد بود که شی جین‌پینگ از زمانی که در سال 2013 به قدرت رسیده، از این رویداد چشم‌پوشی می‌کند.
حضور در اجلاس سران G-20 همواره یکی از جنبه‌های کلیدی استراتژی سیاست خارجی پکن بوده است. در واقع در نشست‌های گذشته اجلاس سران G-20 از جمله در جریان نشست G-20 در نوامبر گذشته در بالی اندونزی گفتگوهای راهبردی و کلیدی زیادی بین شی جین‌پینگ و رقبای اصلی‌اش- جو بایدن رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا و نارندرا مودی نخست‌وزیر هند- به انجام رسیده است.
تاکنون دقیقاً مشخص نشده که چرا شی جین‌پینگ قصد دارد در گردهمایی پایان هفته آینده حضور نداشته باشد. به جز شی، تنها رهبر گروه 20 که پاسخ منفی به حضور در این اجلاس داده، ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه بوده است. اما نکته این است که به گمان کارشناسان منطقه‌ای عدم حضور چین در اجلاس G-20 امسال، نشان‌دهنده اتخاذ مسیری دیگر از سوی رئیس‌جمهور چین با هدف دورتر کردن محور پکن از نهادهای تحت رهبری غرب است- و هم‌چنین انجام یک عملیات نه چندان ظریف در یک کشور رقیب به نام هند که با افتخار از این رویداد میزبانی می‌کند.
هفته گذشته چین در اجلاس سران بریکس- بلوکی متشکل از برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی- که به میزبانی ژوهانسبورگ برگزار شد، نگاه‌ها را به خود جلب کرد. در آن‌جا، پکن با موفقیت از گسترش این بلوک حمایت کرد و با اعلام افزایش شش عضو جدید به این گروه از این اقدام به عنوان ابزاری برای تقویت این گروه و معرفی آن به عنوان جایگزینی برای باشگاه‌های تحت سلطه غرب از قبیل G-20 سود برد. از این منظر، عدم حضور در اجلاس G-20 به نوعی ادامه این استراتژی می‌تواند محسوب شود. این بلوک اقتصادی مدت‌هاست که تحت سلطه ایالات متحده آمریکا و متحدان ارشد واشنگتن از جمله هند میزبان بوده است. نادیده گرفتن این اجلاس توسط چین می‌تواند تلاش‌های دهلی نو برای تثبیت خود به عنوان یک رهبر جهانی را تضعیف کند.
روابط چین و هند پر از تنش است. شی جین‌پینگ و نارندا مودی هفته گذشته در حاشیه اجلاس بریکس در یک گفتگوی رودرروی نادر، به بحث در مورد کاهش تنش در مرز مشترک خود پرداختند. در سال 2020 درگیری‌های خشونت‌آمیز بین نیروهای هندی و چینی باعث شد حداقل 20 نیروی هندی کشته شده و بر اختلافات شدید و تنش‌های فیمابین بر سر کنترل بر خط مرزی 2100 مایلی دو کشور هم‌چنان دامن زده شود. با این حال به نظر می‌رسد که مقامات هر دو طرف پس از توافق شی و مودی برای تسریع مذاکرات بر سر سرزمین‌های مورد مناقشه، به نوعی امیدوارانه به افق نگاه می‌کنند.
اما همه این امیدواری‌ها زمانی که چین در اواخر هفته گذشته با انتشار یک نقشه جدید، ایالت آروناچال پرادش هند و فلات آکسای چین را تحت حاکمیت چین نشان داد، رنگ باخت. در واکنش به این موضوع وزیر امور خارجه هند بلافاصله ادعاهای ارضی پکن را رد کرد و انتشار نقشه را عملی پوچ خواند. هم‌زمان مقامات چینی هم به هند هشدار دادند که مواظب باشد «واکنش بیش از حد» به موضوع نشان ندهد. اما انتشار اخباری مبنی بر این‌که شی قصد دارد در اجلاس G-20 حضور نداشته باشد، حکایت از این می‌کند که چین ممکن است آن‌طور که در جریان مذاکرات هفته گذشته به نظر می‌رسید، علاقه‌ای به خوش‌رفتاری و به اصطلاح دیپلماتیک بازی خوب با هند نداشته باشد.
منبع: شفقنا به نقل از فارن پالیسی
ثبت دیدگاه